20 RODZAJÓW SZTANG, KTÓRE POWINIENEŚ ZNAĆ
Sztangi to produkt obecny praktycznie w każdej siłowni. To produkt, który z pewnością dobrze znasz. Ale jeśli mielibyśmy zapytać Cię, ile rodzajów sztang jesteś w stanie wymienić możliwe, że byłoby ich mniej niż palców na jednej ręce. A prawda jest taka, że rodzajów sztang jest znacznie więcej – według naszych obliczeń, dokładnie 20!
Możesz oczywiście potraktować tą informację jako zbędną, ale możesz też potraktować ją jako ciekawostkę. Najlepiej jednak będzie jeśli potraktujesz ją „konstruktywnie” – bo tyle rodzajów sztang nie zostało wymyślonych w ramach „chwytu marketingowego”. Każdy rodzaj sztangi służy do innego celu i przynosi nieco inne korzyści. Z wielu z nich na pewno warto skorzystać, żeby pomóc sobie szybciej osiągnąć swoje cele treningowe.
18 RODZAJÓW SZTANG:
1. SZTANGA KLASYCZNA
Sztanga klasyczna to ten rodzaj sztangi, z którą z pewnością najczęściej się spotykasz. To ten typ sztangi, który widoczny jest na siłowniach. Taka sztanga ma długość 220cm i waży 20kg. Zwyczajowo, jest bardzo sztywna i nie ugina się – chyba, że pod naprawdę bardzo dużym obciążeniem.
Radełkowanie (cienkie linie pomagające w uchwycie) jest tutaj różne, w zależności od producenta. Łożyska (elementy odpowiadające za to jak obciążenie zmienia się wraz z przemieszczaniem sztangi) i tuleje (elementy, na których zakładane są talerze obciążeniowe) są przeważnie standardowe w każdym modelu.
2. SZTANGA REGULOWANA
Sztanga regulowana to produkt charakterystyczny dla unikalnych producentów, tworzących hantle regulowane. Takie hantle dopasowują się do gryfów, tworząc sztangę, której obciążenie może być łatwo i szybko zmieniane za pomocą specjalnych zawleczek.
W związku z tym, że taka sztanga nie jest często spotykanym produktem, wszystkie jej elementy (radełkowanie i łożyska) są zależne od propozycji producenta.
3. SZTANGA Z ZINTEGROWANYMI ZACISKAMI W TULEJACH
To jedna z najbardziej innowacyjnych sztang, mająca na celu zapewnienie wygody, szybkości zmiany obciążenia i przede wszystkim – bezpieczeństwa podczas ćwiczeń. W takiej sztandze, zaciski do zabezpieczania talerzy (chroniące przed ich przemieszczaniem się) znajdują się na tulejach, które różnią się od tych tradycyjnych, dając możliwość przemieszczania mechanizmu blokującego na całej długości.
Sztanga z zintegrowanymi zaciskami to produkt stworzony przed jednego producenta i charakterystyczny wyłącznie dla niego – stąd też, radełkowanie i łożyska to kwestia indywidualnej koncepcji.
4. SZTANGA DO DWUBOJU OLIMPIJSKIEGO
Sztanga do dwuboju olimpijskiego waży 15-20kg i mimo, że wygląda bardzo podobnie do sztangi klasycznej, różni się od niej pewnymi ważnymi cechami. Po pierwsze, podczas podnoszenia ciężaru tuleje obracają się, dzięki czemu pomagają w wykonaniu ćwiczenia. Ma to szczególnie duże znaczenie podczas tzw. ćwiczeń olimpijskich, np. rwania czy podrzutu. Po drugie, sztanga do dwuboju olimpijskiego ma inne łożyska, które pomagają w ćwiczeniach dynamicznych, poprawiając wyniki i obniżając ryzyko kontuzji.
Radełkowanie w takiej sztandze jest też przeważnie łagodniejsze – ze względu na to, że sztanga najczęściej wykorzystywana jest do szybkich ruchów, w których standardowe radełkowanie mogłoby być niekomfortowe dla dłoni.
5. SZTANGA DO MARTWEGO CIĄGU
Sztanga do martwego ciągu przeważnie wyposażona jest w łożyska pomagające w ruchach dynamicznych – tak, by oderwanie sztangi od podłogi mogło być łatwiejsze. Zwyczajowo, sztanga wyposażona jest też w głębsze radełkowanie, poprawiające uchwyt. Sztanga do martwego ciągu ma też cieńszą i dłuższą część chwytną od sztang do dwuboju olimpijskiego – powoduje to większe zgięcie sztangi podczas fazy koncentrycznej ćwiczenia.
Taka budowa sztangi wpływa również na to, że ręce podczas martwego ciągu znajdują się nieco wyżej od talerzy obciążeniowych w momencie, w którym sztanga wciąż jest na podłodze. To z kolei sprawia, że ćwiczenie jest łatwiejsze do wykonania, ponieważ możliwe jest wtedy rozpoczęcie wyprostu kolan i bioder a zakres ruchu jest krótszy.
6. SZTANGA DO TRÓJBOJU SIŁOWEGO
Sztanga do trójboju siłowego jest podobna do sztangi do dwuboju olimpijskiego, ponieważ też jest prosta i posiada grubsze zakończenia. Największa różnica jest jednak w łożyskach – w sztandze do trójboju nie są one elastyczne i pozostają sztywne na każdym etapie ruchu. To rodzaj sztangi, który zaprojektowany jest konkretnie z myślą o podnoszeniu ogromnych ciężarów.
Kolejnym elementem, na który warto zwrócić uwagę w tego typu sztandze, to oznaczenia uchwytów. W sztandze do trójboju siłowego takie oznaczenia służą do zachowania prawidłowej pozycji rąk podczas zawodów.
7. SZTANGA FIXED BAR
W przeciwieństwie do większości sztang, sztanga Fixed Bar nie posiada tulei, na których można umieszczać talerze obciążeniowe. W tej sztandze, obciążenie jest stałe i nie można wpływać na jego zmianę. To produkt, który znajduje się w wielu siłowniach – bo daje wygodę treningu bez konieczności zakładania jakichkolwiek obciążeń.
Sztanga Fixed Bar zwyczajowo jest krótsza od sztang klasycznych, dzięki czemu ciężar podczas ćwiczeń rozłożony jest nieco inaczej.
8. SZTANGA EZ BAR
Sztanga EZ Bar to rodzaj sztangi, stworzony z myślą o ograniczeniu obciążeń na nadgarstki podczas ćwiczeń na biceps lub triceps. To dobry produkt treningowy dla tych osób, które mają ograniczoną mobilność w nadgarstkach.
Sztanga EZ Bar ma standardowo około 120cm długości i waży niecałe 7kg. Tuleje umożliwiają nakładanie talerzy obciążeniowych, ale dostępne są również sztangi o stałym obciążeniu (połączenie sztangi EZ Bar i Fixed Bar).
9. SZTANGA TRAP BAR/HEX BAR
Sztanga Trap Bar/Hex Bar ma kształt trapezu i wyposażona jest w radełkowane uchwyty umieszczone po obu stronach, równolegle do siebie. To sztanga będąca świetną alternatywą dla innych, wyżej opisanych sztang, szczególnie podczas takich ćwiczeń jak martwy ciąg, gdzie możliwe jest ograniczenie obciążeń na dolny odcinek pleców (ze względu na inną pozycję pośladków, bioder i pleców).
Sztanga Trap Bar/Hex Bar pomaga również, podczas martwego ciągu, zaangażować do pracy górną część pleców i sprawia, że możliwe jest podnoszenie większych ciężarów – w związku z bardziej komfortowym, neutralnym uchwytem. Zwyczajowo, sztangi Trap Bar/Hex Bar ważą między 14 a 30kg i posiadają tuleje, na których można umieszczać dodatkowe obciążenia.
Ten typ sztangi wykorzystywany jest przede wszystkim do takich ćwiczeń jak martwy ciągu i spacer farmera.
10. SZTANGA SZWAJCARSKA (MULTI-GRIP BAR)
Sztanga szwajcarska zaprojektowana jest tak, by dać możliwość wielu rodzajów uchwytów. Radełkowanie na uchwytach powoduje dobrą kontrolę sztangi podczas ćwiczeń a wymuszony przez sztangę neutralny uchwyt (palce skierowane do siebie) sprawia, że sztanga jest szczególnie przydatna dla osób o ograniczonej mobilności barków i górnej części ciała.
Sztanga szwajcarska używana jest najczęściej do takich ćwiczeń jak wyciskanie sztangi na klatkę piersiową, wyciskanie sztangi nad głowę, przywodzenie sztangi do tułowia w opadzie czy ćwiczenia na biceps lub triceps.
11. SZTANGA SAFETY BAR
Sztanga Safety Bar to produkt stworzony, by zapewnić komfort podczas wykonywania przysiadów. To sztanga, na której szczególnie skorzystać mogą osoby z ograniczoną mobilnością barków, górnego odcinka pleców lub nadgarstków. Sztanga ta wyposażona jest w specjalne uchwyty, odchodzące od części chwytnej i prostopadłe do niej. Dzięki takim uchwytom, możesz wykonywać przysiady kontrolując sztangę uchwytem neutralnym.
Uchwyty w sztandze najczęściej pokryte są pianką lub skórą, chroniąc Twoją szyję i górną część pleców. Sztanga Safety Bar umieszczona jest podczas przysiadów nieco wyżej niż sztanga klasyczna, dzięki czemu nieco łatwiejsze jest też utrzymanie tułowia w pozycji pionowej.
12. SZTANGA CAMBERED BAR
Sztanga Cambered Bar to sztanga używana do przysiadów. Podczas ćwiczenia z tą sztangą, sztanga umieszczona jest na barkach a obciążenia (talerze obciążeniowe) znacznie niżej – czasami nawet na wysokości brzucha. Unikalna konstrukcja sztangi sprawia, że łatwiej utrzymać jest pionową pozycję tułowia podczas przysiadu, jednocześnie osiągając większy zakres ruchu – to z kolei wpływa na większą rekrutację mięśni.
Podczas przysiadów ze sztangą Cambered Bar, możesz też w większym stopniu skupić się na pracy mięśni kulszowo-goleniowych (tył uda) i dolnego odcinka pleców. Dzięki specyficznemu umieszczeniu ciężaru (talerzy obciążeniowych), sztanga przyczynia się też do zwiększonej aktywacji mięśni stabilizujących korpus.
Cambered Bar umożliwia też złapanie sztangi po obu bokach, dzięki czemu może być wykorzystywana przez osoby cierpiące na bóle barków.
13. SZTANGA DUFFALO BAR
Sztanga Duffalo Bar stworzona została przez trójboistę siłowego – Chriss’a Duffin’a, którego celem było zapewnienie większego zakresu ruchu podczas wyciskania sztangi na klatkę piersiową. Wygięta konstrukcja sztangi zapewnia również bardziej komfortowy uchwyt podczas przysiadów – ma to szczególne znaczenie dla osób o ograniczonej mobilności barków lub nadgarstków.
Zarówno podczas przysiadów jak i ćwiczeń na górne grupy mięśniowe, sztanga zmniejsza obciążenia na plecy, barki i ramiona (w tym w szczególności na biceps).
14. SZTANGA KABUKI TRANSFORMER BAR
Jedna z najbardziej unikalnych sztang na świecie – stworzona przez markę Kabuki sztanga Transformer Bar, umożliwia 24 różne konfiguracje, dzięki którym zaangażujesz do pracy wszystkie grupy mięśniowe.
Podobnie jak sztanga Safety Bar, sztanga Transformer Bar posiada specjalne uchwyty, połączone z częścią chwytną a umożliwiające neutralny uchwyt podczas takich ćwiczeń jak przysiady. W związku ze swoim unikalnym charakterem możliwe, że tej sztangi nie spotkasz w swojej siłowni, ale jeśli już ją znajdziesz, koniecznie ją przetestuj.
15. SZTANGA FREAK BAR
Sztanga Freak Bar została zaprojektowana przez trójboistę siłowego, a później trenera trójboju – Louie Simmons’a. Mimo, że na pierwszy rzut oka, taka sztanga wygląda jak sztanga klasyczna, klasyczną z pewnością nie można jej nazwać.
Sztanga Freak Bar wyposażona jest w specjalne sprężyny w części chwytnej, dzięki którym możliwa jest zmiana uchwytu w trakcie ćwiczenia. Takie bieżące modyfikacje uchwytu pozwalają nie tylko na zwiększenie siły górnych grup mięśniowych, ale poprawiają stabilność korpusu. Sztanga świetnie sprawdza się też podczas wyrównywania asymetrii w sile między stronami ciała.
16. SZTANGA TSUNAMI BAR
Sztanga Tsunami Bar to dokładne przeciwieństwo sztangi do trójboju siłowego – głównie ze względu na jej ekstremalną elastyczność. Sztanga ta dostępna jest w różnych modelach, które różnią się poziomem elastyczności, wagą i uchwytem, przy czym trenując z każdym modelem, możesz spodziewać się bardzo dużej niestabilności ciężaru – nawet pracując ze stosunkowo niewielkim obciążeniem.
Jeśli jednym z Twoich celów treningowych jest praca nad stabilnością i kontrolą górnych grup mięśniowych i górnej części ciała, sztanga Tsunami Bar powinna być zdecydowanie Twoim przyrządem treningowym.
17. SZTANGA BAMBUSOWA
Sztanga bambusowa, jak sama nazwa wskazuje, wykonana jest z materiału, który nie kojarzony jest ze sztangami – z bambusa. To sztanga mająca na celu poprawę stabilności sztangi podczas ćwiczeń i zwiększenie kontroli nad nią.
Sztanga bambusowa może mieć 2 rodzaje tulei – klasyczne, na które nakładane są talerze obciążeniowe i takie z wyciętymi „kieszeniami”, w które można umieszczać gumy do ćwiczeń. W przypadku korzystania ze sztangi z „kieszeniami”, do gum do ćwiczeń można również doczepić dodatkowe obciążenia, np. kettlebell.
18. SZTANGA LOG BAR
Sztanga Log Bar to sztanga wykorzystywana najczęściej w treningu Strongmen, czyli najsilniejszych ludzi świata. Ten typ sztangi jest odmianą sztangi klasycznej, której część chwytna otoczona jest metalowym cylindrem. Wewnątrz cylindra znajdują się też specjalne uchwyty umożliwiające wykonanie ćwiczeń chwytem neutralnym, ograniczając obciążenia na barki, szczególnie podczas ćwiczeń na górne części ciała.
Sztanga Log Bar przeznaczona jest wyłącznie dla zaawansowanych sportowców, znających siebie i swoje możliwości. Jeśli więc nie jesteś osobą należącą do tego grona, od tej sztangi trzymaj się lepiej z daleka (lub spróbuj treningu z nią na własną odpowiedzialność).
19. SZTANGA AXLE BAR
Sztanga Axle Bar to najgrubsza ze wszystkich sztang. Średnica jej części chwytnej wynosi nawet około 5cm co sprawia, że kontrola sztangi i chwytu jest niezwykle trudna. To rodzaj sztangi wykorzystywany przede wszystkim w sportach siłowych i zawodach typu Strongmen.
20. SZTANGA ELEPHANT BAR
Sztanga Elephant Bar to specjalistyczny rodzaj sztangi, który został stworzony z myślą o zawodach Strongmen i zadebiutował na zawodach Arnold Classic w roku 2016. Sztanga charakteryzuje się dłuższą częścią chwytną i jest w stanie pomieścić grubsze i większe talerze obciążeniowe. Dzięki temu, jest też niezwykle elastyczna.
Podobnie jak sztanga do martwego ciągu, wyposażona jest w łożyska pozwalające na rozpoczęcie wyprostu bioder i kolan w momencie, w którym sztanga jest jeszcze na podłodze. Powoduje to skrócenie zakresu ruchu i daje możliwość łatwiejszego podniesienia ciężaru.
W powyższym artykule, chcieliśmy przedstawić wszystkie rodzaje sztang, z którymi możesz się spotkać. Jeśli jednak pominęliśmy jakąś sztangę, którą powinniśmy ująć w zestawieniu, daj nam znać w komentarzach.
