Dieta bez marnowania żywności: jak czytać daty ważności produktów spożywczych?
Robiąc zakupy, zapewne nie raz złapałeś się nie tylko na czytaniu składu produktu, ale również sprawdzanie jego daty ważności. Wiele osób nie rozróżnia przy tym dwóch systemów znakowania żywności, uznając je za to samo. Poniżej podpowiemy Ci,jak czytać daty ważności produktów spożywczych oraz jak przechować jedzenie, aby dłużej zachowało swoją świeżość.
W tym artykule znajdziesz:
- Jak czytać daty ważności produktów spożywczych – o czym one informują?
- Kiedy możesz zjeść coś, co jest „po terminie”?
- Przechowywanie żywności w temperaturze pokojowej – tak wydłużysz jej świeżość
- Mrożenie i nie tylko – co wolno, a czego lepiej nie robić, by przedłużyć przydatność do spożycia
Jak czytać daty ważności produktów spożywczych – o czym one informują?
Wybierając się na zakupy, zwykle zwracamy uwagę na to, aby ich wielkość nie przekraczała naszych możliwości konsumpcyjnych i umożliwiała utrzymanie zdrowej i smacznej diety. Wiele osób ma również nawyk wybierania większej ilości produktów, które mogą dłużej poleżeć w lodówce lub na półce. Nie zawsze jednak wydrukowana na opakowaniu data oznacza ścisłą granicę przydatności do spożycia, której nie powinniśmy przekraczać.
Oznaczenia produktów są zunifikowane na terenie Unii Europejskiej, co oznacza, że z podobnymi zapisami zetkniemy się nie tylko w Polsce. W przypadku oznaczania przydatności żywności do spożycia możesz natknąć się na jeden z dwóch zapisów:
- Należy spożyć do. Taki zapis to informacja, do jakiego terminu wybrany artykuł spożywczy jest dla Ciebie bezpieczny do spożycia. Nie powinieneś przekraczać wskazanej daty. Taki produkt może stać się potencjalnie szkodliwy dla zdrowia (np. zgnije lub wykształcą się w nim niebezpieczne dla zdrowia bakterie). Podobne oznaczenie znajdziesz najczęściej na żywności świeżej, jak mięso i produkty odzwierzęce, niepasteryzowany nabiał, wyroby garmażeryjne i tym podobne. Jeżeli masz w swojej lodówce tego typu artykuły, powinieneś je zjeść najpóźniej w ostatnim dniu przydatności – widocznym na opakowaniu.
- Najlepiej spożyć przed. Taka informacja jest bardziej sugestią ze strony producenta, która wskazuje, do jakiego terminu wybrany produkt zachowuje deklarowane właściwości. Spożycie go po wyznaczonej dacie nie jest niebezpieczne, lecz może on ulec w tym czasie różnego rodzaju deformacjom (jak na przykład pojawienie się białego nalotu na czekoladzie). Żywność oznaczana w ten sposób bardzo często zalicza się do grupy bardziej przetworzonych produktów, jak na przykład słodycze, wyroby zbożowe, kasza i ryż, kawa czy herbata. Tak długo, jak nie wyczujesz, że z produktem jest coś nie tak, możesz spokojnie go spożyć, pomimo upływu wybitej na opakowaniu daty.
ZOBACZ TEŻ: Wysoki poziom cukru powoduje alzheimera?
Kiedy możesz zjeść coś, co jest „po terminie”?
Dodatkowym sposobem na upewnienie się, czy dany artykuł spożywczy nadaje się jeszcze do spożycia, są oczywiście Twoje własne zmysły. Jeśli przechowywałeś zakupy we właściwych warunkach, istnieje duża szansa że niektóre produkty oznaczone jako „najlepiej spożyć do” będą jeszcze bezpieczne przez 1-2 dni po upływie terminu. Zasada ta nie dotyczy mięsa, które powinieneś przygotować jak najszybciej po jego zakupieniu, jednak możesz zastosować ją do jajek (pamiętając o odpowiedniej obróbce termicznej), serków czy też jogurtów. Jeżeli wieczko opakowania jest wklęsłe, a po jego otworzeniu nie czujesz nieprzyjemnego zapachu, taki produkt wciąż będzie nadawał się do spożycia. Pamiętaj jedynie, aby nie nadużywać tej zasady i nie próbować konsumować żywności z tygodniowym poślizgiem – byłoby to równie bezpieczne jak zabawa w berka z tygrysem.
Przechowywanie żywności w temperaturze pokojowej – tak wydłużysz jej świeżość
O ile nie mamy zbyt wielkiego wpływu na to, ile są w stanie wytrzymać świeże produkty, o tyle jak najbardziej możemy postarać się, by zachować je w jak najlepszym stanie przez dłuższy niż zwykle czas. Co ważne, dotyczy to zarówno rzeczy, które możesz zamrozić, jak i tych przechowywanych w temperaturze pokojowej, jak na przykład warzywa, owoce czy pieczywo. Aby wyciągnąć z nich maksimum i zachować w jak najlepszym stanie, spróbuj następujących tricków:
Przechowuj warzywa i owoce bez opakowania
Warzywa i owoce lubią dostęp do świeżego powietrza. Nie wszystkie z nich możesz przy tym włożyć do lodówki (np. pomidory), w związku z tym trzymaj je luzem, bez woreczków ani innego opakowania. Jeżeli masz taką możliwość, postaraj się, aby różne rodzaje zieleniny się nie dotykały, ponieważ może to przyspieszyć procesy dojrzewania i gnicia (ta zasada dotyczy szczególnie bananów, awokado i tym podobnych delikatnych owoców).
Trzymaj produkty spożywcze w ciemnym i chłodnym miejscu
Na takim sposobie przechowywania zyskają szczególnie ziemniaki i bataty. Brak dostępu do światła oraz niska temperatura sprawią, że nie wypuszczą one pędów, co zmniejsza ryzyko zgnicia.
Zanurz warzywa korzeniowe w wodzie
Warzywa korzeniowe, jak pietruszka, seler czy marchew, w czasie życia na polu znajdują się pod powierzchnią ziemi, co zapewnia im odpowiednią wilgotność. Możesz stworzyć im podobne środowisko, jeżeli umieścisz je w pojemniku z wodą i wstawisz do lodówki. Dzięki temu zachowają chrupkość i będą w stanie dłużej wytrzymać.
Przechowuj pieczywo w chlebaku z naturalnego drewna
Aby pieczywo nie pleśniało, musi być przechowane w dość suchym miejscu. Z drugiej strony całkowity brak wilgoci sprawi, że będziesz mógł je wykorzystać co najwyżej na bułkę tartą. Kluczem do sukcesu są chlebaki i pojemniki wykonane z naturalnych materiałów – najlepiej drewna lub bambusa – ponieważ nie są one tak sterylne, jak wersje plastikowe i umożliwiają utrzymanie najlepszych dla chleba warunków. Jeżeli pieczesz chleb samodzielnie, po wyjęciu z piekarnika daj mu w pełni ostygnąć, zanim przełożysz go do chlebaka lub innego pojemnika.
Myj owoce i warzywa tuż przed spożyciem
W przypadku owoców i warzyw bardzo ważne jest również to, kiedy je umyjesz. Jeżeli zrobisz to od razu po rozpakowaniu zakupów, zdecydowanie skrócisz ich czas przydatności do spożycia. Najlepszym wyjściem jest dzielenie owoców i warzyw na porcje i mycie ich dopiero na chwilę przed spożyciem.
ZOBACZ TEŻ: Ile białka potrzebuje aktywna osoba?
Mrożenie i nie tylko – co wolno, a czego lepiej nie robić, by przedłużyć przydatność do spożycia
Aby maksymalnie wydłużyć czas, jaki mogą spędzić w Twojej spiżarni, wiele produktów spożywczych możesz po prostu zamrozić. Należy jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach z tym związanych. Jeżeli chcesz mrozić jedzenie, powinieneś podzielić swoją zamrażarkę na strefy: jedną przeznacz na surowe mięso i produkty odzwierzęce, drugą na surowe warzywa, owoce czy pieczywo, a trzecią na mrożone produkty gotowe. Dzięki temu wyeliminujesz ryzyko skażenia innej żywności bakteriami, które mogą być obecne na surowym mięsie. Dodatkowo również każdą zamrażaną rzecz powinieneś pakować w osobny pojemnik lub folię, a następnie oznaczać ją datą włożenia do zamrażarki.
Choć mrożenie to jedna z najlepszych metod zachowywania świeżości żywności, pamiętaj, że nie oznacza to trzymania ich przez wieczność. Choć znacząco spowolnione, procesy wywołujące psucie się jedzenia nadal są obecne w produktach zamrożonych. Jak długo więc możesz trzymać je w niskiej temperaturze?
Mięso
Najpowszechniej wykorzystywane mięso drobiowe wytrzyma w Twojej zamrażarce maksymalnie 3 miesiące – podobnie jak większość ryb. Wieprzowina jest bezpieczna do spożycia do 6, a wołowina aż do 8 miesięcy od momentu zamrożenia (chociaż raczej nie będzie już tak smaczna). Jeżeli planujesz mrozić mięso mielone, nie zapomnij go wykorzystać w ciągu następnych 2 miesięcy.
Warzywa i owoce
Choć świeże są zwykle bardzo delikatne, mogą wytrzymać zaskakująco długo w zamrażarce. Jeżeli odpowiednio je zabezpieczysz, warzywa, owoce i grzyby w niskiej temperaturze wytrzymają nawet 6 miesięcy. Wyjątek stanowią owoce drobne, jak truskawki, borówki czy maliny, które powinieneś spożyć najpóźniej 3 miesiące po zamrożeniu.
Pieczywo
Jeżeli nie chcesz, aby się zepsuło, jak najbardziej możesz zamrozić nadmiarową ilość pieczywa. Warto wcześniej podzielić je na kromki – w tym stanie wytrzyma w zamrażalniku około 3 miesiące.
Mrożenie produktów spożywczych jest bardzo dobrym sposobem na niemarnowanie żywności, jednak nie traktuj swojej lodówki jak lokalnej czarnej dziury. Im dłużej przechowujesz produkty w takim stanie, tym bardziej tracą one na wartościach odżywczych i smaków. Nadal więc dużo lepszym sposobem jest po prostu porządne przygotowanie listy zakupów i jadłospisu na kolejny tydzień.
Jak czytać daty ważności produktów spożywczych? Szybkie podsumowanie
Daty ważności produktów spożywczych nie zawsze oznaczają sztywne ramy, w ramach których możesz je zjeść. Wiele rzeczy możesz przechować lepiej lub zamrozić, co znacznie wydłuży ich przydatność do spożycia. Pamiętaj jednak, że nie jest to substytut planowania zakupów. Jeżeli pominiesz ten krok, prawdopodobnie zmarnujesz więcej żywności, niż byś chciał.
Źródła:
https://www.sciencedaily.com/releases/2015/04/150415203336.htm
https://www.sciencedaily.com/releases/2016/08/160810113836.htm
Autor: Monika Kostrzewa/NLS
